پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی بر اساس شخصیت پنج عاملی جایگزین زاکرمن-کلمن و عوامل فراتشخیصی(کمال‌گرایی و بدتنظیمی هیجانی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‏شناسی شخصیت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال. تهران، ایران

2 دکتری تخصصی روان‏شناسی، استادیار گروه روان‏شناسی واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از این پژوهش پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی بر اساس شخصیت پنج عاملی جایگزین زاکرمن-کلمن و عوامل فراتشخیصی(کمال‌گرایی و بدتنظیمی هیجانی)» بود. روش: روش پژوهش، کّمی و از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری این پژوهش، کلیۀ دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در سال تحصیلی 400-1399 به تعداد 32000 بر اساس گزارش روابط عمومی دانشگاه بودند که تعداد 385 نفر از آنان با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‏گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامۀ اعتیاد شبکه‌های اجتماعی مجازی خواجه احمدی و همکاران(1395)، پرسشنامۀ شخصیت عاملی زاکرمن-کلمن(2002)، مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی هویت و فلت(1991) و مقیاس دشوای در تنظیم هیجان گراتز و رومر(2004) پاسخ دادند. یافته‏ها: داده‏های جمع‏آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیّره تحلیل شد. نتیجه‏گیری: بین شخصیت پنج عاملی جایگزین زاکرمن-کلمن و عوامل فراتشخیصی(کمال‌گرایی و بدتنظیمی هیجانی) با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی رابطۀ معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز آشکار کرد که 4/57 درصد واریانس اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی به ‌وسیلۀ شخصیت پنج عاملی جایگزین زاکرمن-کلمن و عوامل فراتشخیصی(کمال‌گرایی و بدتنظیمی هیجانی) ‏تبیین می‏شود. یافته‏های این پژوهش نشان می‏دهد که شخصیت پنج عاملی جایگزین زاکرمن-کلمن و عوامل فراتشخیصی(کمال‌گرایی و بدتنظیمی هیجانی) نقش مهمی در پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی دانشجویان دارند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • تعویقی، میترا و مصطفی سوری(۱۳۹۶). «مدل‌یابی اعتیاد به اینترنت بر پایۀ متغیّرهای انزوای اجتماعی، کمال‌گرایی و راهبردهای مقابله‌ای: کاربرد تحلیل مسیر». اولین همایش ملی روان‌شناسی ومشاورۀ خانواده. استان البرز، کرج.
  • خجیر، یوسف و هادی خانیکی(1398). «ظرفیتها و چالشهای شبکه‌های اجتماعی مجازی برای جامعۀ مدنی ایران». مطالعات رسانه‌های نوین، ش 5(17): 35-69.
  • رافضی، زهره و مریم شجاعی(1397). «رابطۀ‌ ویژگی‌های شخصیتی با میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی: مدل پنج عاملی». پژوهشهای کاربردی روان‌شناختی، ش 9(2): 31-43.
  • سرمد، زهره؛ عباس بازرگان و الهه حجازی(1398). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگاه.
  • قدم‌پور، عزت‌الله؛ حسین مهرداد و حسنعلی جعفری(1390). «بررسی رابطۀ بین ویژگی‌های شخصیتی و هوش فرهنگی کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان». روان‌شناسی تربیتی، ش 2(1): 81-101.
  • لامعی، وحیده؛ سعیده لامعی، حسن یعقوبی و علی محمدزاده(1393). «بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه شخصیت زاکرمن-کلمن». تحقیقات علوم رفتاری، ش 12(1): 67-81.
  • مرزی‌فر، عطیه و محمدجعفر جوادی(1398). «نقش ممیّزی سبکهای دلبستگی، ناگویی هیجانی و ویژگی‌های شخصیتی در تشخیص دانش‌آموزان دارای اعتیاد به اینترنت؛ تحلیل تابع تشخیصی». پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری، ش 4(36): 54-81.
  • مهری‌نژاد، سید ابوالقاسم؛ نسترن صدری و لیلی رمضان ساعتچی(۱۳۹۷). «بررسی رابطۀ مهارتهای اجتماعی و کمال‌گرایی با وابستگی به شبکه‌های اجتماعی مجازی». اولین کنگرۀ ملی پیشگیری از آسیبهای اجتماعی.
  • ویسی، سعید و علیرضا دلقندی(1398). «نقش ممیزی ویژگی‌های شخصیتی در تشخیص دانش‌آموزان دارای اعتیاد به اینترنت (آزمون سه مدل شخصیتی کاستا- مک‌کری، هگزاکو و جایگزین زاکرمن کلمن)». پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری، ش 4(38): 3-1.
  • یعقوبی، حسن و لطیفه‌سادات مردانی(1397). «نقش واسطه‌ای احساس تنهایی در رابطۀ بین ابعاد نابهنجار شخصیت با اعتیاد به اینترنت در کاربران شبکه‌های اجتماعی». پژوهش سلامت، ش 3(3): 177-186.
  • Aluja, A.; J. Rossier, B. Oumar, L.F. García, T. Bellaj, F. Ostendorf & D. Čekrlija (2020). “Multicultural Validation of the Zuckerman–Kuhlman–Aluja Personality Questionnaire Shortened Form (ZKA-PQ/SF) Across 18 Countries”. Assessment, 27(4): 728-748.
  • Billieux, J.; M.N. Potenza, P. Maurage, D. Brevers, M. Brand & D.L. King (2020). “Cognitive factors associated with gaming disorder”. In: Cognition and Addiction (P. 221-230). Academic Press.
  • Chebbi, P.; K.S. Koong, L. Liu & R. Rottman (2020). “Some observations on internet addiction disorder research”. Journal of Information Systems Education, 11(3): 3.
  • D’Agata, M.T. & P.J. Kwantes (2020). “Personality Factors Predicting Disinhibited and Risky Online Behaviors”. Journal of Individual Differences, 1(1): 1-10.
  • De Pasquale, C.; F. Sciacca, D. Conti, C. Dinaro & S. Di Nuovo (2019). “Personality and dissociative experiences in smartphone users”. Life Span and Disability, 1(1): 129-146.
  • Franchi, E.; A. Poggi & M. Tomaiuolo (2020). “Social media for online collaboration in firms and organizations”. In: Information Diffusion Management and Knowledge Sharing: Breakthroughs in Research and Practice (P. 473-489). IGI Global.
  • Fu, L.; P. Wang, M. Zhao, X. Xie, Y. Chen, J. Nie & L. Lei (2020). “Can emotion regulation difficulty lead to adolescent problematic smartphone use? A moderated mediation model of depression and perceived social support”. Children and Youth Services Review, 108: 104660.
  • Gratz, K.L. & L. Roemer (2004). “Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale”. Journal of psychopathology and behavioral assessment, 26(1): 41-54.
  • Hollenbaugh, E.E.; A.L. Ferris & D.J. Casey (2020). “How Do Social Media Impact Interpersonal Communication Competence: A Uses and Gratifications Approach”. In: The Psychology and Dynamics Behind Social Media Interactions (P. 137-163). IGI Global.
  • Hong, W.; R.D. Liu, T.P. Oei, R. Zhen, S. Jiang & X. Sheng (2019). “The mediating and moderating roles of social anxiety and relatedness need satisfaction on the relationship between shyness and problematic mobile phone use among adolescents”. Computers in Human Behavior, 93: 301-308.
  • Karanatsiou, D.; P. Sermpezis, J. Gruda, K. Kafetsios, I. Dimitriadis & A. Vakali (2020). My tweets bring all the traits to the yard: Predicting personality and relational traits in online social networks. arXiv preprint arXiv: 2009.10802.
  • Koronczai, B.; G. Kökönyei, M.D. Griffiths & Z. Demetrovics (2019). “The Relationship Between Personality Traits, Psychopathological Symptoms, and Problematic Internet Use: A Complex Mediation Model”. Journal of medical Internet research, 21(4): e11837.
  • Lim, M.S.M.; F.Y.L. Cheung, J.M. Kho & C.S. Tang (2019). “Childhood adversity and behavioral addictions: the mediating role of emotion dysregulation and depression in an adult community sample”. Addiction Research & Theory, 1-8.
  • Mohan, A.; P. Sen, C. Shah, E. Jain & s. Jain (2021). “Prevalence and risk factor assessment of digital eye strain among children using online e-learning during the COVID-19 pandemic: Digital eye strain among kids (DESK study-1)”. Indian Journal of Ophthalmology, 69(1): 140-152.
  • Sapsani, G. & N. Tselios (2019). “Facebook Use, Personality Characteristics and Academic Performance: A Case Study”. International Journal of Web-Based Learning and Teaching Technologies (IJWLTT), 14(2): 1-14.
  • Uddin, M.A.; M. Mahmood, A. Ostrovskiy & H.J. Hwang (2021). “Can Social Networks Improve User Subjective Wellbeing: Role of Passion and Personality Traits”. Journal of Global Information Management (JGIM), 29(4): 53-77.
  • Wheatley, D. & S.L. Buglass (2019). “Social network engagement and subjective well‐being: a life‐course perspective”. The British journal of sociology.
  • Yoneda, T.; M.E. Ames & B.J. Leadbeater (2019). “Is there a positive side to sensation seeking? Trajectories of sensation seeking and impulsivity may have unique outcomes in young adulthood”. Journal of adolescence, 73: 42-52.
  • Gadam pour , ezzatollah; Hossein Mehrdad and Hassan Ali Jafari (2012). "Study of the relationship between personality traits and cultural intelligence of the staff of the Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of Lorestan Province". Educational Psychology, Vol 2 (1): 81-101.
  • Khojir, Yousef and Hadi Khaniki (2020). "Capacities and Challenges of Virtual Social Networks for Iranian Civil Society". New Media Studies, Vol. 5 (17): 35-69
  • Lamei, vahideh ; lamei, Saeedeh , Hassan Yaghoubi and Ali Mohammadzadeh (2015). "Study of factor structure, validity and reliability of Zuckerman- Kuhlman questionnaire". Behavioral Science Research, Vol 12 (1): 67-81.
  • Marzifar, Atieh and Mohammad Jafar Javadi (2020). "The role of auditing attachment styles, emotional malaise, and personality traits in identifying Internet-addicted students; "Diagnostic function analysis." New Advances in Behavioral Sciences, Vol 4 (36): 54-81.
  • Mehrienejad, Seyed Abolghasem; Nastaran Sadri and Lily Ramzan Saatchi (2019). "Investigating the Relationship between Social Skills and Perfectionism and Dependence on Virtual Social Networks". First National Congress for the Prevention of Social Injuries.
  • Rafidi, zohreh and Maryam Shojaei (2019). "The Relationship between Personality Traits and the Use of Virtual Social Networks: A Five-Factor Model". Applied Psychological Research, Vol. 9 (2): 31-43.
  • Sarmad, zohreh and Abbas Bazargan and Elahe Hejazi (2020). Research Methods in Behavioral Sciences. Tehran: Agah.
  • Tawighi, Mitra and Mostafa Souri (2017). "Modeling Internet Addiction Based on Social Isolation, Perfectionism, and Coping Strategies: The Application of Path Analysis." First National Conference on Family Psychology and Counseling. Alborz Province, Karaj.
  • Weysi, Saeed and Alireza Delghandi (2020). " The discrimination role personality traits in discrimination of students with internet addiction (test of three personality models of Costa & McCrea, HEXACO and alternative Zuckerman-Kuhlman) " New Advances in Behavioral Sciences, Vol 4 (38): 3-1.
  • Yaghoubi, Hassan and Latifa Sadat Mardani (2019). "The mediating role of loneliness in the relationship between abnormal personality dimensions and Internet addiction in social network users." Health Research, Vol 3 (3): 177-186.
فرهنگ در دانشگاه اسلامی
دوره 11، شماره 41
زمستان 1400
صفحه 652-635

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار